Lễ gia tiên là thủ tục không thể thiếu trong đám cưới từ xưa đến nay. Nó dùng để báo với tổ tiên việc cho con cháu đi lấy chồng hoặc đón dâu mới về như lễ trình diện của cô dâu (chú rể) mới với tổ tiên nhà chồng (vợ). Khi họ nhà trai đón dâu, cô dâu chú rể sẽ tiến hành lễ gia tiên họ nhà gái
NGHI LỄ TẠI HỌ NHÀ GÁI
Thắp hương án bàn thờ.Họ nhà gái mời nhà trai vào nhà, nhà trai cho đặt đồ lễ lên bàn thờ, chú rễ phụ hay những người phụ bưng lễ vật đứng dàn hàng ngang trước mặt các cô dâu phụ hay các thiếu nữ bên đằng gái cũng đứng hàng ngang đối diện để nhận những mâm quả lễ vật. Những người này đem lễ vật đặt lên bàn thờ có thứ tự trước bàn thờ gia tiên.Người chủ hôn nhà trai mở nắp quả, khăn đỏ phủ lễ vật. Ngay sau lời mở đầu buổi lễ xin phép. Nhà gái cho thắp hương để chú rễ và cô dâu cúng lễ gia tiên. Đèn nhang phải do bố, anh trai hoặc em trai cô dâu thắp.
Lễ gia tiên Chú rễ vào lễ bàn thờ gia tiên nhà vợ bốn lễ, rồi sau đó cô dâu cũng lễ theo. Ngày nay, cô dâu chú rễ cùng lễ một lượt theo nghi thức chú rễ "bái gối" và cô dâu ngồi bệt, mỗi lần chú rễ bái cô dâu chờ động tác cho nhịp nhàng.Lễ gia tiên xong hai vợ chồng phải ra lễ mừng cha mẹ vợ. Hai vợ chồng mới lạy cha mẹ ngay liền trước bàn thờ gia tiên, thường được miễn thủ tục này để tỏ lòng thương yêu rộng lượng. Ý nghĩa của việc mừng cha mẹ vợ để tạ ơn công nuôi dưỡng vợ mình. còn cô dâu lễ mừng cũng có ý nghĩa ta công ơn cha mẹ tác thành lương duyên gia ngẫu cho mình.Khi chú rễ lễ mừng, thường cha mẹ cho tiền hoặc vàng, bạc, người phụ rễ sẽ nhận hộ chú rễ. Ngày nay tập tục này có nhiều thay đổi trong lễ này, cha mẹ không cho tiền. Nếu cho tiền thì cho cô dâu trong đêm nhóm họ trước ngày vu quy, tại buổi lễ có thể người cha vợ quyết định cho lại vợ chồng mới số "tiền đồng" hay "tiền chợ" mà họ đằng trai trao cho đằng gái khi trình lễ vật. Bà mẹ vợ cũng nhân dịp này cho con gái một vài món nữ tarng có ngụ ý rắng đây là của riêng con gái do bà mẹ tằn tiện để dành cho chị được phép dùng trong cơn nguy cấp để hộ thân.Sau khi chàng rễ làm đủ mọi nghi thức rồi, nhà gái mời nhà trai uống nước, ăn trầu và hai họ chúc tụng cho cô dâu chú rễ những điều tốt lành.Thường nhà gái làm cỗ mời nhà trai, ngày nay theo khuôn phép gia đình nền nếp chú rễ và cô dâu không ngồi vào bàn trong tiệc đãi, mà phải đưa nhau đến từng bàn mời khách khứa đôi bên mà cũng là dịp để nhận biết rõ những người thân thuộc.Họ nhà trai ngồi lại nhà gái cho đến lúc được giờ tốt, giờ hoàng đạo, cụ già chủ hôn xin với nhà gái cho rước dâu. Cô dâu lúc đó y phục chỉnh tề trang điểm với đủ đồ nữ trang của mình cùng đồ dẫn cưới trước, đựng trong gương phủ nhiễu điều.Họ nhà gái có một số người theo cô dâu, trong đó có cô phụ dâu. Cô phụ dâu được lựa trong số những thiếu nữ chưa lập gia đình cũng như phụ rễ là những người chưa vợ, đây là dịp giới thiệu những trai gái có thể tiếp nối kết duyên.
NGHI LỄ BÊN HỌ NHÀ TRAI
Lễ rước dâu : Cụ già chủ hôn lại dẫn đầu đám rước dâu, đốt nhang (hương) trước khi đám rước lên đường. Đi theo cụ già cầm hương là hai họ nhà trai nhà gái. Việc cầm hương này, nhiều người giải thích rằng để vị thần chủ về hôn lễ chứng. Nhưng có người cho rằng để đốt vía những kẻ xấu mồm xấu miệng quở mắng khi đám cưới đi qua.Tùy theo tục lệ của từng địa phương, có nơi cha mẹ chàng rễ không đi mà để chú rễ đi cùng với ông tộc trưởng đảm nhiệm chủ hôn. Ở miền Bắc và miền Trung khi đi rước dâu cha mẹ cô dâu cũng không đi, vì để tránh nỗi buồn chia cách nên phải nhờ người thân tộc đi thay mình. Nhưng ở miền Nam do lối suy nghĩ phóng khoáng hơn nên cả gia đình thông gia đều tham dự rước, họ hãnh diện về sự tồn tại đủ đôi của bậc cha mẹ trong ngày cưới của con.Cô dâu vào làm lễ gia tiên nhà chồngCô dâu lễ mừng cha mẹ chồng cũng như chàng rễ đã lễ mừng bố mẹ vợ, nếu ông bà của chồng còn sống phải lễ mừng ông bà trước khi mừng bố mẹ chồng. Ông bà cũng như bố mẹ chồng nhận lễ của cô dâu đều tặng cô dâu món quà, thường là tiền hoặc đồ nữ trang. Một vài địa phương sau lễ gia tiên ông bà và bố mẹ chồng, cô dâu chú rễ lễ mừng cả chú bác cô dì. Những người này đáp lễ thường có quà tặng cho đôi vợ chồng mới cưới.
